Qiziqarli dunyo: Odamzot uchun xatarli eng katta yadro poligonlari

Lekin qonunlar kimga to’sqinlik qiladi? Quyida sizga eng katta yadroviy qurol tajriba poligonlari haqida so’zlab beramiz.

Semipalatin yadro poligoni

Menimcha bu hammaga ma’lum bo’lgan avvalgi SSSR hududida joylashgan eng katta yadro poligoni. Joy o’ta qo’rqinchili reputatsiyaga ega. Ko’plab tajribalar natijasida, polygon Rossiya va Qozog’iston hududida atrof muhitni o’ta qattiq ifloslagan. Hozirgi kunda ushbu polygon binolari yo’qotilgan, kratorlar to’ldirilgan, infrastruktura esa yo’qolgan. Avvalgi polygon hukumat tomonidan qo’riqlanmaydi.

Yangi yer

Yadroviy tajribalarga qadar ushbu joy XXI asrning turistik maskanlaridanbiriga aylanishi mumkin edi. Hozirda esa bu kuydirilgan va muzlab qolgan yer bo’lagi. Bu yerda SSSRning eng katta masshtabli yadroviy tajribalari o’tqazilgan. Poligonga tashrif buyurish mumkin emas, buning uchun maxsus ruxsatnoma olish zarur.Umuman olganda bu yer umuman eko-turizm uchun emas.

Atoll Bikini

Marshall orollari arxipelagidagi manzarali va jannatmakon joy. Birinchi ko’rganingizda shunday tuyulishi mumkin. Geyger hisobi bu yerda har qadamda o’ynaydi. Atollga tashrif buyurish suiqasd bilan barobar. Achinarlisi shundaki aynan shu xususiyati bilan amerika poligoni turistlarni jalb qiladi. Bugungi kunda Atoll Bikini eng katta yadroviy polygonlardan biri bo’lishi bilan birga, eng xavfli plyaj hamdir.

Alamogordo poligoni

Alomogordo poligoni allaqachon turistik markazga aylantirilgan. Nurlanish xavfi bu yerda deyarli yo’q, chunki o’tmishda bu yerda faqatgina bitta tajriba o’tqazilgan – bu tajriba odamzot tarixiga kirgan. Aynan Alamogordoda Nyu Meksikoning oq tuproqlari ustida amerikaliklar birinchi atom bombasi “Triniti”ni tajribadan o’tqazishgan. Aynan shu tajribadan so’ng Xirosima va Nagasakiga atombomba tashlashga qaror qilingan.

Nevada poligoni

Nevada poligonida amerikaliklar minglab bombalar portlatishgan. Ushbu polygon yer yuzidagi eng kattalari qatoriga kiradi. Taqdir taqazosini qarangki aynanportlashlar Las-Vegasga turistlarni jalb qilgan. Portlashlardan hosil bo’lgan “qo’ziqorinlar” yuzlab kilometrlardan ko’ringan va “romantiklar”ni jalb qilgan. Hozirda poligonga borish ta’qiqlangan, lekin xohlovchilarni bu to’xtatib qola olmaydi.

Atoll Muroro

Tropik orol Fransuz Polineziyasida joylashgan. Bu joy Bikiniga o’xshab ajoyib turistik markaz bo’lishi mumkin edi,lekin u ham katta atom oligoniga aylandi. Hozirda orolga borish ta’qiqlangan. Bu yerda 200 dan ortiq portlashlar o’tkazilgan, ulardan biri esa omadsiz bo’lib, nafaqat atrof muhitni ifloslagan balki orollarga ham katta zarar yetkazgan.

Lobnor

Tarixdagi yana bir muhim polygon. U Xitoyda joylashgan, ko’l yaqinida. Aynan shu yerda XXR 1964 yilda olgan yadroviy qurol Yer atmosferasida birinchi portlashni amalga oshirgan. Natijada keyinchalik faqat yer osti tajribalari o’tkazilgan.