Qiziqarli faktlar: O’lik dengiz haqida 10 ta qiziqarli faktlar

Ammo o’lik dengizidagi ko’p cho’zilmaydigan cho’milish foyda keltirishi mumkin. Tuzlarning baland konsentratsiyasi suvni shunchalik “og’ir” qiladiki, bu hovuzda sho’ng’ishning umuman iloji yo’q, va cho’milish vaqtida hatto suzishni bilmaydigan odamlar uchun botib ketish xavfi umuman yo’q. Biroq, boshqa, “O’lik dengizi” haqidagi shu kabi qiziqarli va taniqli faktlar bor. Ularning o’ntasi bilan tanishib chiqishni sizga taklif qilamiz.

Yana bir rekord. O’lik dengizining qirg’oq bo’yi dunyo okeanining standart darajasidan 423 m pastda joylashgan. Bundanda pastroq quruqlik hududlari sayyoramizda shunchaki yo’q.

377 metrli chuqurlik ushbu hovuzni sayyoramizdagi bacha sho’r ko’llaridan eng chuquriga aylantiradi. Eng oxirgi vaqtgacha, Yerning barcha tabiiy suv havzalari ichida mineral tuzlari konsentraysiyasi eng baland (33,7%) deb aynan O’lik dengiz hisoblanar edi. Lekin aslida, bu borada u bilan bu ko’rsatkich bo’yicha ikkita boshqa dengiz raqiblik qila oladi: Djibutidagi Assal va Antarktidadagi Makmerdo ko’llar tizimi (butunlay muzlagan).

O’lik dengiz uning yuzasida hech qanday harakatsiz o’zingizni tutish turishingiz mumkin bo’lgan yagona dengiz emas. Bunday effektli yana bir ko’l, Yuta Amerika shtatiga nom bergan (Solt-Leyk siti) Sho’r ko’l mavjud bo’lishi ma’lum. O’lik dengizda ushbu ta’sir undagi suvning zichligi balandroq bo’lgani sababli yorqinroq bilinadi. Mineral tuzlar konsentratsiyasi, okeanlar darajaridan 8,6 marta balandroq bo’lishi O’lik dengiz suvini hayot uchun umuman to’g’ri kelmaydigan qiladi. Unda faqatgina ba’zi mikroorganizmlar yashaydi.

Uzunligi bo’yicha O’lik dengiz 67 km ga cho’zilgan. Uning maksimal kengligi esa – atigi 18 km ni tashkil qiladi. Unga bir nechta daryolar kelib tushadi (eng yirigi Iordan), ammo birortasi qayta chiqmaydi. Bu suv havzasi to’g’ridan – to’g’ri Sharqiy- Afrika siniqlari zonasida joylashgan.

O’lik dengiz va uning qirg’oqlari noyob kurort- sog’lomlashtirish sifatiga ega, va bu ko’p sonli turistlar va sog’likni qo’llab-quvvatlash sohasi bilan bog’liq, doimiy ravishda tadqiqotlar olib borishlarga sabab bo’ldi. O’lik dengiz suvi noyob darajali mineral tuzlar birikmasidan iborat, atmosferada bu yerda o’simliklar changchalari va boshqa allergenlar umuman yo’q, va past joylashuviga binoan, bu yerdagi atmosfera bosimi balandroq va quyosh nuridagi IF-nurlari konsentratsiyasi ancha past. O’lik dengizni osteoxondrozni davolovchi dunyodagi eng zo’r joylardan biri desa bo’ladi.

Bibliya manbalariga binoan, bu yerda qachonlardir shoh David yashiringan. O’lik dengiz shuningdek, eng birinchi kurort maskanlaridan biri sifatida mashhur. Bundan tashqari, u turli xildagi mahsulotlar: mumifikatsiyada ishlatiluvchi balsam, meditsina dori-darmonlari, o’g’it va boshqalarni ishlab chiqarich uchun xomashyo sifatida ishlatiladi.

Aynan shu yerda tabiiy sharoitlada asphalt va bitum kabi jismlar hosil bo’ladi. Bular hali qadimdan misr mumiyalarini balzamlash uchun xomashyo sifatida ishlatilgan.

O’lik dengiz qirg’og’I bo’ylab eng past darajada joylashgan avtomobil trassasi bor. Shosse 90 ning katta qismi standart dengiz darajasidan 393 metr pastroq joylashgan.