Yamandagi Loy g’ishtlardan qurilgan osmono’par binoli qadimiy shaharlar
Yamandagi Loy g’ishtlardan qurilgan osmono’par binoli qadimiy shaharlar
Yamanning quruq yerlari daryo vodiylari bilan navbatma-navbat keladi, va ular yoqalab shaharlar va qishloqlar barpo etilgan. Ushbu daryo vodiylari “vadi” deb ataladi. Vadi-Xadramaut va Vadi-Davan – Yamanning sharqiy va markaziy qismlarida joylashgan ikkita xuddi shunday daryo vodiylaridir.

Binolarning pastki qavatlarida odatda arpa saqlanadi. Ikkinchi qavatdagi xonalar erkaklar tomonidan suhbatlar uchun,undan yuqoridagi qavatlar ayollar uchun, hamda oilaviy ishlatish uchun mo’ljallangan,va hatto ba’zan boshqa binolarga o’tish uchun ko’prikchalar bilan ta’minlangan– bu asosan keksa odamlar uchun mo’ljallangan.

Shahar milodiy 3asrda barpo etilgan. O’sha vaqtdagi ko’pgina binolar 16 asrda ro’y bergan suv bosishivaqtida buzilgan bo’lsada, ularning ba’zilari haligacha tetik turibdi.

Masalan, Juma masjidi 904 yildaqurilgan. Yomg’irlar va eroziya sababli binolar yuz yillar mobaynida bir necha martalabqayta qurilgan, himoya qilish uchun esa ular germetiklar bilan qoplangan. Shibam– bu o’quv dargohlari, tijorat va administrativ binoli va yettita masjidli avtonom shahardir. U hatto bir necha martalab, hatto 1940 yilgacha- Sayvun degan qo’shnishaharda yirik aeroport qurilgani va butun biznes u yerga ko’chganiga qadar, Xadramauttumani poytaxti vazifasini ham o’tagan. 

Vadi-Davan, Vadi-Xadramautgaqo’shilgan daryo, shu kabi go’zal arxitekturasi bilan maqtanishi mumkin.

Vadi-Davan vodiysida bir nechta ajoyib qishloq bor: Al-Mashad, Al-Xadjara, Al-Xubayra va Xaylla. Al-Mashadda 15asrdagi Xasan ibn Xasan go’ri joylashgan va bu qishloq aholisining soni kam bo’lishiga qaramasdan, hajning mahalliy markazi hisoblanadi. Vadi-Davan vodiysi arxitekturasida xom-loyg’ishtdan tashqari tsement ham ishlatilgan, va bu qurilishni mustahkam va chidamliroq qilgan.

Ваша реакция?

Сообщения из Facebook