Taraqqiyotning buyuk arxeologik ochilishlari
Taraqqiyotning buyuk arxeologik ochilishlari
Arxeologik ochilishlar bizga ajdodlarimiz tasviriy onglarini eslatadi. Shuningdek bu ajoyib imkon vaqt aro sayohat qilib, asrlar tarixi xaqida ko‘proq malumotlarga ega bo‘lish uchun yordam beradi. Bu tasmada barcha vaqtlarning 10ta eng sirli arxeologik ochilmalari yig‘ilgan.

Voynich qo‘l yozmasi dunyodagi eng sirli qo‘l yozma hisoblanadi. U shimoliy Italiyada 1912 yilda topilgan. So‘zlar va qo‘l yozma muallifi hali aniqlangani yo‘q. Arxeologlar aytishicha qo‘l yozmaning 240 varaqlarigina saqlanib qolgan, chunki o‘sha paytning o‘zida bir necha varraqlar topilmagan. Rasimlarda qandaydir xar hil o‘tlarning rasmlari, qizig‘i shundaki bu o‘simliklar biror bir aniq osimliklarga o‘xshamaydi. Tahmin qilishlaricha Voynichning qo‘l yozmasi 15chi asrda yozilgan ekan. Osimliklar bo‘limidan tashqari u yerda astronomik, biologik, kosmologik va farmatsevtik bo‘limlari ham mavjud.

1986 yil Yangi Zalandiyada arxeologik qazilmalar o‘tkazilayotganida, arxeologlar guruhi qushning mushklar va terisi bilan qob ketgan panjasini topib olishdi. Olimlar takidlab o‘tishdiki bu panja 2000 yil oldin qirilib ketgan qanotsiz Moa qushiga tegishli bo‘lgan. Qanotsiz moa qushi balandligi 3 etr vazni esa 250 kg bo‘lgan. Bu qushning qirilib ketishiga sababi qadimgi odamlar bu qushlarni ovlashgani bo‘lgan. Moa qushining topilgan panjasi Yagi Zeladiya tabiiy tarixlar mueyiga saqlab qo‘yildi.

Saksayuaman- Mach-Pikchu, Peruda joylashgan   inklarning qadimiy mustaxkam qal‘si bo‘lgan. Bunday qiyin qurilma 1440 yilda Pakakuti imperator ruhsati bilan qurilgan. Shaxarni tugatishga 1 yldan rtiq vaqt sarflandi. Devor turli hil toshlardan tashkil etgan ularda ba‘zi birlari diorit bloklari, Yukay izvestnyaklari, to‘q rangli andezit har bir bloki 600 tonna. 600 metrli Saksauaman himoya devori zigzaksimon shaklga ega, u añiqli arxeologik minora, quyosh ibodatxona va shaxarning turli hil imoratlarini himoyalaydi. 

Naks chiziqlari - janubiy Peruning noyob geoglif seriyasi. Shaxardagi olamshumul YUNESKO vorisligining eng taniqlilaridan biri. Qadimiy sirli shakllanishlar trpetsiya, to‘g‘riburchak, uchburchak shaklida bo‘lgan, shuningdek 70 hil hayvonlar, o‘simliklar va turli hil bo‘lgan geometrik shakllar. Naks chizig‘i yaratilish maqsadi hali ham malum bo‘lmagan. Arxeologlar bu chiziqlarga Naks hidistonliklar tomonida eramizdan 500 burun va eramizning 700lar orasida yaralgan deya baxo berishdi. Juda izig‘ i shundai bu sur‘atlar 2000 yillr davomida hech qayeri buzilib ketmagan. Ko‘pchilik odamlar bu chiziqlar qaytib Yer sayyoramizga kelish uchun o‘zga sayyoraliklar tomonidan chizilgan deb ishonishmoqda.

Gobekli Tepe - Turkiyada joylashgan, dunyodagi eng eski arxeologik joyi. Bu topilma orqali bir 11000 yillar avval tosh davrda yashagan odamlar hayoti haqida tasavvur qila olishimiz mumkin. Imoratlar qurilmasi uchun ular katta qoyalardan kesib olingan bloklardan 15-20 tonnali tosh ustunlar ishlatishganQazilma paytida arxeologlar 200ta baxaybat ustunlar topishgan, bu ustunlar yordamida qadimgi odamlar ibodatxonasi qurilgan edi. Bu ochilish arxeologlar uchun neolitik revolyutsiyasini tubdan o‘rganib chiqishga yordam berdi.

1974 yilda arxeologlar guruhi xitoyning Sian shaxrida qazilma olib borishdi, shu payt ular dunyoning asarlaridan bo‘lmish yer osti ko‘milgan eng katta san‘atlarida bo‘lmish Terrakt armiyasini topishdi. Ular Xitoy imperatorining Sin Shi Xuan qabrining oldida shu minglab sopol askarlari topishdi. Sopol askarlar uni o‘limdan so‘ng asrash uchun ko‘milgan edi. Bu qadimiy kompleks tahminan 2200 yillardan beri saqlanib kelgan ekan. Bu haykallar bilan birga bir necha qurollar ham topilgan. Kompleks 4ta chuqurliklardan iborat, ulardan uchtasi haykallar va qurollar bilan to‘ldirilgan, to‘rtinchisi esa bo‘sh qoldirilgan. Imperatorning qabri hali ham ohirgacha qazib chiqarilmagan. 

Pasxa orolidagi Moaya haykallari barcha arxeologik ochilmalarning eng sirlisi. Chili orolidan ancha uzoqda joylashgan Pasxa orolining bu haykallari eng diqqatga sazovor bo‘lgan joy. Moayi haykallari 1300 va 1500 eramizdan oldingi yillarda yashagan Rapa Nui odamlari tomonidan o‘yib chiqilgan. Orolning xar hil tomonlarida joylashgan bu haykallarni 288tasi topilgan. Moaya haykallar bo‘yi 4 metr og‘irligi 80 tonna. Rapa Nui odamlari songan vulqonning qoyalarini asarlarni yaratib o‘z sabrlarini sinash uchun ishlatishgan. Tadqiqotchilar topishlaricha ba‘zi bir    haykallarning oyoqlarning yer ostida oyoqlari ham bor. 

Stounhenj - Solberri shaxrida joylashgan, tarixdan oldingi 5000 yillik yodgorlik. Bu yodgorlikko‘p katta va kichik tosh bloklaridan tashkil topgan. Qumlik valunlargan eng kattasi bo‘yiga 10 matr bo‘lib og‘irlogi 25 tonna. Stounhenjning qurilganligi haqida asl maqsadi va vazifasi hali aniqlanmagan. Stounhenj eramizdan avval 3000 va 2000yillar oralig‘ida qurilgan. Neolitik quruvchilar katta toshlarni bu sirli yodgorliklardan 200 km uzoqlikda joylashgan Preseli tepaliklaridan yetkazishdi. Tahminqilishlaricha, Stounhenjning atrofiga 240dan odamlar ko‘milgan.

Piramidalar - Yerdagi nazarga olingan qadimiy me‘moriy qurilmalardan eng taniqlisi. Hattoki kopchilik taraqqiyot bunday piramidalar qurishgan bo‘lishsa, Misr piramidalari ro‘yxatda bino sifatida turibdi. Xeops piramidasi dunyoning eng buyun mo‘jizalaridan biri deb ro‘yxatga olingan. Tadqiqotchilar tahmin qilishlaricha misrliklar piramidalarni eramizdan 2700 yillar avval qurishgan, muhum maqsadi qirollar mumiyasi uchun bo‘lgan. Xeops piramidasi - Misrdagi eng baland va eng qadimiysi edi, uning balandligi 150 metrdam balandroq. Piramidani qurib bitkazish uchun 20 yil va millionlab izvestnyak bloklari kerak bo‘lgan. Mumiyalardan tashqari, Misr piramidalar ichida qimmatbaxoliklar saqlanib qo‘yilgan, devorlar esa chiroyli sur‘atlar va haykalchalar bilan bezatilgan.

Ваша реакция?

Сообщения из Facebook